Kurdî  ■  كوردی  ■  عربي
WED, 9 JUL 2025 12:04 Erbil, GMT +3
پارتی دیموکراتی کوردستان
ئازادی . دیموکراسی . دادپەروەری
 

ناوچەكە و گەڕانەوەی باڵانسی ھێز لە نێوان جەمسەرە جیاوازەكاندا
| KDP.info


محەمەد عەلی

لە دوای ٢٠٠٣ و دەستپێكردنی بەھاری عەرەبی و گۆڕینی زۆرێك لە حكوومەتەكان لە وڵاتانی عەرەبی، دۆخێك هاتە كایەوە، كە كاریگەرییەكی تەواوی لەسەر گۆرینی باڵانسی ھێز لە ناوچەكەدا ھەبوو، بە جۆرێك لە بەرامبەر لاوازبوونی ڕۆڵی وڵاتانی عەرەبی، ھەژموونی ئێران و دواتر توركیا بە تەواوی فراوان بوو، بەڵام ئێستا خەریكە ھاوكێشەكان بەو ئاراستەیەدا دەگۆڕێن، كە ھەمووان بگەڕێنەوە بۆ ھەمان قاڵبی پێشووتری خۆیان.

لە ماوەی ڕابردوودا، وڵاتانی عەرەبیی سووننە، زۆرترین زیانیان لە گۆڕانكارییەكانی ناوچەكەدا بەركەوت، بەڵام لە ئێستادا ھەنگاوەكانیان بە ئاراستەی گەڕانەوەیانە بۆ پێگەی پێشوویان، بە شێوەیەك، سەرەتا بە ئاراستەی ئاساییكردنەوەی پەیوەندییەكانیان لەگەڵ ئیسڕائیل ھەنگاویان نا و، دواتر گەیشتن بە لێكتێگەیشتنی ھاوبەش و نەھێشتنی گرژییەكانی نێوان وڵاتانی كەنداو و خۆیان، ئینجا كاركردن بۆ چارەسەركردنی كێشە و قەیرانە جۆربەجۆرەكانی یەكە بەیەكەی ئەو وڵاتە عەرەبیانەی  ڕووبەڕووی شەڕ و دەستێوەردانی فراوانی وڵاتانی ھەرێمی و نێودەڵەتی بوونەتەوە، ئەمەش دەكرێت وەك سەرەتایەك  ھەژمار بكەین بۆ كەمكردنەوەی ڕۆڵی ئێران و توركیا لە ناوچەكەدا. 

پڕۆژەی شامی نوێ، كە خۆی لە ھاوكاری وھەماھەنگیی سێقۆڵیی نێوان (ئوردن و میسر و عێراق)ـدا دەبینێتەوە، بە ئاراستەی پاڵپشتیی حكوومەتی عێراق و چاككردنی پەیوەندییەكانی نێوان ھەرێم و بەغدایە، كە بێگومان تێپەڕاندنی یاسای بودجەش لە پەرلەمان، بۆ ھەمان مەبەستە، هەروەها ئەمەریكاش لەم بارەیەوە تەواو پاڵپشتیی ئەم ھەنگاوانە دەكات، ئەوەتا پێشنیازی ژووری بازرگانی ئەمەریكی- عێراقی، بە مەبەستی سوودوەرگرتن لە غازی سرووشتیی ھەرێم بۆ پڕكردنەوەی پێداویستییەكانی عێراق و فرۆشتنی نەوت لە ڕێگەی بۆریی نەوتی ئوردن - میسر لە بەرامبەر وەبەرھێنانی كۆمپانیاكانیان لە عێراق، ھەژموونی ئێران و توركیا تەواو لەسەر بەغدا  كەم دەكاتەوە، ئەمە سەرباری ئەوەی ڕۆڵێكی باشی لە گێڕانەوەی پێگەی بەغدا لەسەر ئاستی سیاسی و ئابووریدا دەبێت.

ڕۆڵی سعوودیەش زۆر كاریگەرە لەم ھەنگاوانەدا، كە ھاوكار بووە بۆ بەرزبوونەوەی نرخی نەوت و ئەمەش كاریگەریی ڕاستەوخۆی لەسەر ساڕێژبوونی برینە ئابوورییەكانی وڵاتانی عەرەبی بە گشتی دەبێت، ھاوكات ڕاگەیاندنی ئاگربەست لە یەمەن، ھەنگاوێكی ترە بەرەو ئاساییكردنەوەی دۆخی سیاسی و ئەمنیی ناوچەكە و دەكرێ بە ھەوڵێكیش ھەژمار بكرێت بۆ دوورخستنەوەی حوسییەكان لە ھەژموونی ئێران، سەردانی سەرۆكوەزیر (مستەفا كازمی)ـیش بۆ سعوودیە و ئەنجامدانی چەندین گرێبەست، ھەنگاوێكی ترە بە ئاراستەی پاڵپشتیكردنی حكوومەتی نوێی عێراق، كە كاردانەوەی میلیشیا شیعەكان بە نمایشی سەربازی و ھەڕەشەكان لە سەرۆكوەزیرانی عێراق، ئەو ڕاستییە دووپات دەكاتەوە.

توركیاش باش لەم ھاوكێشە نوێیەی ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست گەیشتووە، لەبری زیندووكردنەوەی ئیمپراتۆرییەتی كۆن، سەرقاڵی پاراستنی پێگە كۆنەكەیەتی، بۆیە ھەموو ھەوڵێكی بۆ ئەوەیە، پەیوەندییەكانی لەگەڵ وڵاتە ئەورووپییەكان ئاسایی بكاتەوە، بە تایبەتی فەڕەنسا، ھاوكات لە سووریاش لەگەڵ ڕژێم و ڕووسیا خەریكی دانوستانە، هەروەها لە لیبیا و وڵاتانی كەنداویش، ھەژموونەكەی تەواو لە پاشەكشەدایە، لە عێراقیش لەبری فراوانخوازی، لە ئێستادا مەبەستیەتی پارێزگاری لە بەرژەوەندییەكانی بكات لە بەرامبەر فراوانبوونی ڕۆڵی وڵاتانی عەرەبیدا، كە بە دڵنیاییەوە سووننەكان بەم ئاراستەیەدا ھەنگاو دەنێن،  بە جۆرێك لە ڕابردوودا لە ڕێگەی سووننەكانەوە پێگەكەی پاراستبوو.

سەبارەت بە ئێرانیش، لە دوای ڕووخانی ڕژێمی سەددام و ڕووداوەكانی بەھاری عەرەبی، ھەژموونی ئەو وڵاتە تەواو فراوان بوو، بەڵام لە ئێستادا خەریكە دەگەڕێتەوە ھەمان قاڵبی  پێشووتری، بە تایبەتی دوای بێئومێدبوونی لە ئیدارەی نوێی ئەمەریكا و ئەورووپییەكان بە سەركردایەتیی فەڕەنسا و فەرامۆشكردنی لەلایەن ھاوپەیمانە تاكتیكییەكەی ڕووسیا، ئەوەتا ئاراستەكەی بەرەو وڵاتی (چین) گۆڕیوە و گرێبەستی ٢٥ ساڵەی بە تاكە دەروازە سەیر دەكات بۆ دەرچوون لەو گۆشەگیرییەی تێیكەوتووە، بەو ھیوایەی یارمەتیدەری بێت لە ئاساییبوونەوەی دۆخە ئابوورییەكەی، ئەمە سەرباری لاوازبوونی ڕۆڵی لە یەمەن و عێراق و لە سووریاش، كە دەكرێ بڵێین، لە سفر نزیك بووەتەوە.

 




دوایین هەواڵەکان

مەسروور بارزانی: تا کۆتایی 2026 پڕۆژەی ڕووناکی دەگاتە سەرتاسەری هەرێمی کوردستان

WEDNESDAY, 09 JULY 2025 11:07:38

هەولێر-KDP.info- مەسروور بارزانی سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی فراوان بوونی پڕۆژەی ڕووناکی و سوودمەندبوونی زیاتر لە دوو ملیۆن هاووڵاتی لە کارەبای 24 کاتژمێری لە ئێکس نووسیویەتی، "تا کۆتایی 2026 پڕۆژەی ڕووناکی دەگاتە سەرتاسەری هەرێمی کوردستان.

 
پڕۆژەی ڕووناکی گەیشتە زیاتر لە 2 ملیۆن هاووڵاتی

WEDNESDAY, 09 JULY 2025 09:07:18

هەولێر-KDP.info- وه‌زاره‌تی كاره‌بای حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان ڕایگه‌یاند، زیاتر لە دو ملیۆن هاووڵاتی و 544 هەزار هاوبەش ئێستا سومەندن لە کارەبای 24 کاتژمێری، هەرروەها، زیاتر لە دوو هه‌زار و 100 مۆلیدەی گازوایل لە گەڕەکەکان کوژێنراونەتەوە و تا کۆتایی ساڵی 2026یش، حکوومەتی هەرێم لە پلانیدایە زیاتر لە حه‌وت هه‌زار مۆلیدە بکوژێنێتەوە. 

 
سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان سه‌ره‌خۆشی له‌ توركیا ده‌كات

TUESDAY, 08 JULY 2025 18:07:58

ھەولێر-KDP.info- سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە نامەیەکدا، سه‌ره‌خۆشى له‌ توركیا، خێزان و كه‌سوكارى ئه‌و سه‌ربازانه‌ى وڵاته‌كه‌ كرد، كه‌ ڕۆژانى ڕابردوو له‌ ئه‌شكه‌وتێكى ناوچه‌ شاخاوییه‌كانى هه‌رێمى كوردستان، گیانیان له‌ده‌ست دابوو.

سەرۆکی حکوومەت پێشوازی لە سەرۆکی ئەکادیمیای کوردی کرد

TUESDAY, 08 JULY 2025 16:07:46

هەولێر-KDP.info- سێشەممە 8ـی تەممووزی 2025، مەسروور بارزانی، سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، پێشوازی لە حەمەسەعید حەسەن نووسەر و ڕەخنەگری ناسراو و سەرۆکی ئەکادیمیای کوردی کرد.

 
 
بەرھەمی کارگەکانی ھەرێم بۆ وڵاتان هەناردە دەکرێت

TUESDAY, 08 JULY 2025 16:07:53

ھەولێر-KDP.info-  بەڕێوەبەری گەشەپێدانی پیشەسازی لە ھەولێر دەڵێت، بەھۆی گرنگیدانی حکوومەت بە کەرتی پیشەسازی و دامەزراندنی کارگە، ئێستا بەرھەمی کارگەکانی ھەرێمی کوردستان بۆ زۆر وڵاتانی جیھان دەچێت کە نزیکەی ٥٠ کارگەی دەبن."



 
© 2023 Kurdistan Democratic Party, KDP

Contact