زیبا ته‌ها
ئافرەتی کورد هه‌میشه ڕۆڵێکی بەرچاو و کاریگەری لە ژیانی سیاسی و کۆمەڵایەتی کوردستاندا هەبووە، بەتایبەتی لە پرۆسەی هەڵبژاردنەکاندا. ئەم ڕۆڵە لە چەند ڕه‌هه‌ندێكه‌وه دەرکەوتووە کە گرنگی تایبەتی هەیە بۆ پێشخستنی دیموکراسی و بەشداری گشتی لە بڕیاردانی سیاسی.لە ڕووی بەشداریکردنی دەنگدانەوە، ئافرەتانی کوردستان ڕێژه‌یه‌كی به‌رزی دەنگدەران پێکدەهێنن، ئەمەش واتای ئەوەیە کە بەبێ بەشداری چالاکی ئافرەتان، هیچ هەڵبژاردنێک ناتوانێت ڕاستەقینە و نوێنەرایەتیکار بێت. بەشداریکردنیان لە هەڵبژاردنەکاندا کاریگەرییەکی ڕاستەوخۆی هەیە لەسەر ئەنجامەکان و دەنگی ئافرەتان دەتوانێت بڕیاری سەرەکی بدات لە دیاریکردنی ئاراسته‌ی سیاسی و داهاتووی کوردستان.
لەم ساڵانه‌ی دواییدا، ژمارەیەکی زۆر لە ئافرەتان خۆیان وەک کاندید هه‌ڵده‌بژێرن بۆ پۆستە جیاوازەکان لە هەموو ئاستەکانی حکومڕانیدا. ئافرەتان توانیویانە بگەنە په‌رلەمان، ئەنجومەنە خۆجێیەکان، وەزارەت و پۆستە کارگێڕییەکان، ئەمەش بەرهەمی خەباتێکی درێژخایەنە بۆ مافی یەکسانی و بەشداری سیاسیی ئافره‌تان. لە هەرێمی کوردستاندا، سیستەمی کۆتای تایبەت بە ئافرەتان لە په‌رلەماندا دەستنیشان کراوە کە لانیکەم ڕێژەیەکی دیاریکراو لە کورسییەکان بۆ ئافرەتان تەرخان دەکات. ئەمە هەنگاوێکی گرنگە بۆ دڵنیابوون لە بەشداری ئافرەتان لە بڕیاردانی سیاسی، هەرچەندە پێویستە ئەم بەشدارییە لە ڕێژەی دیاریکراوەوە بەرەو بەشداری ڕاستەقینە و کاریگەر بچێت.
ئافرەتان ڕۆڵێکی بنەڕەتیان لە هۆشیارکردنەوە و ڕێکخستنی کۆمەڵگه بۆ بەشداریکردن لە هەڵبژاردنەکاندا هه‌یه. ژمارەیەکی زۆر لە ڕێکخراوە ناحکوومییەکان و گرووپە چالاکوانەکان کە لەلایەن ئافرەتانەوە ڕێکدەخرێن یان بەڕێوەدەبرێن، کاری بەردەوام دەکەن بۆ هۆشیارکردنەوەی ئافرەتانی دیکە سەبارەت بە گرنگی بەشداریکردن لە هەڵبژاردنەکان و چۆنیەتی تۆمارکردن و دەنگدان. ئەم گرووپانە وۆرکشۆپ و کۆبوونەوە ڕێکدەخەن بۆ فێرکردنی ئافرەتان لەسەر مافە سیاسییەکانیان و ئاگادارکردنەوەیان لە گرنگی دەنگەکەیان. ڕۆڵێکی گرنگیان لە ڕێکخستنی کەمپینەکانی هەڵبژاردن و کاری خۆبەخشانە هه‌یه، چاودێریکردنی پرۆسەی دەنگدان بۆ دڵنیابوون لە شەفافیەت و دادپەروەری، هەروەها هاوكاریكردن و بەرزکردنەوەی ڕێژەی بەشداریکردنی ئافره‌تان لە هەموو ناوچەکانی کوردستاندا.
لە ڕووی کاریگەری کۆمەڵایەتییەوە، ئافرەتان کە بەشدار دەبن لە هەڵبژاردنەکان یان دەبنە کاندید، نموونەی باشن بۆ نەوەی داهاتوو و هاندەری کچانی گەنج دەبن بۆ ئەوەی خەون بە بەشداری سیاسی ببینن. ئەم نموونە بانگەشەکردنە یارمەتیدەرن بۆ شکاندنی ستریۆتایپە کۆمەڵایەتییەکان کە ئافره‌تان بە دوور لە کاروباری سیاسی دەبینن. هەروەها ئافرەتانی کورد لە ڕێگەی بەشداریکردنیان لە پرۆسەی هەڵبژاردنەوە، دەتوانن کاریگەری لەسەر ئه‌جێندا سیاسییەکان دابنێن و وا لە کاندیدەکان بکەن کە گرنگی زیاتر بە پرسە گرنگەکانی ئافره‌تان بدەن وەک توندوتیژی ، مافی ئابووری، دەرفەتی کارکردن و خزمەتگوزاری تەندروستی.
بە پێی زیادبوونی خوێندەواری و هۆشیاری، هەروەها بەهۆی سەرکەوتنەکانی ئافرەتانی کورد لە بوارە جیاوازەکانی ژیاندا، چاوەڕێ دەکرێت ڕۆڵی ئافرەتانی کورد لە هەڵبژاردنەکانی داهاتوودا بەهێزتر و کاریگەرتر بێت. نەوەی نوێی ئافرەتانی کورد خوێندەوارترن، ئاگادارترن لە مافەکانیان و ئامادەترن بۆ وەرگرتنی ڕۆڵی چالاک لە ژیانی سیاسیدا.ئەم گۆڕانکارییە ئه‌رێنیه لەگەڵ گۆڕانکاری کۆمەڵایەتی و ئابووری، ژینگەیەکی باشتر دروست دەکات بۆ بەشداری ئافرەتان.
پێویستە کۆمەڵگه و دامەزراوە سیاسییەکان پشتیوانی زیاتر لە بەشداری سیاسی ئافرەتان بکەن لە ڕێگەی دابینکردنی ڕاهێنان و پەرەپێدانی توانا، تەرخانکردنی سەرچاوەی دارایی بۆ کەمپینەکانی ئافرەتان، دروستکردنی ئەو ژینگەیەی کە ئافرەتان بتوانن بەئاسانی بەشدار بن لە کاروباری سیاسیدا، بێئەوەی ترسیان لە هەڕەشە یان توندوتیژی هەبێت. هەروەها پێویستە میدیا و ڕاگەیاندن ڕۆڵێکی ئەرێنی بگێڕن لە نیشاندانی سەرکەوتنەکانی ئافرەتانی سیاسی و باسکردنی بابەتەکان بە شێوەیەکی دادپەروەرانە کە لایەنگری هیچ ڕەگەزێک نەکات.
ئافرەتی کورد بەشێکی جیانەکراوە و بنەڕەتیی پرۆسەی دیموکراتی و هەڵبژاردنەکانن كه دەتوانن وەک فاكته‌رێك بۆ بەهێزکردنی پێگە و ڕۆڵی ئافرەتان لە بڕیاردانی سیاسی و داهاتووی وڵات، هه‌ژماربكرێن. بەشداری تەواو و کاریگەری ئافرەتان لە هەڵبژاردنەکاندا تەنها سوودی بۆ ئافرەتان نییە، بەڵکو سوودی بۆ هەموو کۆمەڵگه‌یە، چونکە سیاسەتی باشتر و بڕیارە دادپەروەرانەتر ئەوکاتە دەکرێت هەموو بەشەکانی کۆمەڵگه بەشداری تێدا بکەن. مێژووی ئافرەتانی کورد پڕە لە نموونەی ئازایەتی، بەرگری و بەردەوامی، و ئەم تایبەتمەندیانە دەبێت بەردەوام بن لە بواری سیاسیشدا بۆ دروستکردنی داهاتوویەکی باشتر بۆ هەموو کوردستان.