ڕاژان عەبدوڵرەحمان پیرۆ
بەر لەوەی باسی شۆڕشی گۆڵان بکەین، دەبێ باسی شۆڕشی مەزنی ئەیلوول بکەین کە بۆ ماوەی نزیکەی ١٤ ساڵ بەردەوام بوو، شۆڕشی ئەیلوول گەورەترین و بەھێزترین شۆڕشی کورد بوو، پەیامی ڕاستەقینەی دۆزی ڕەوای گەلی کوردستانی بە ھەموو مرۆڤایەتی گەیاند وەک دۆزێکی نەتەوەیی ڕەوا.
شۆڕشی ئەیلوول لەنێو گەرمەی جەنگی سارددا ھەڵگیرسا کە تا بڵێی قۆناغێکی سەخت و دژوار بوو، ململانێی زلھێزەکان لەسەر بەرژەوەندیەکانیان گەیشتبوو لوتکە و، ھاوتەریب بوونی بە بەرژەوەندیەکانیان بووە ھۆی ئەوەی کە گەلەکۆمەکی لە دژی شۆڕشی ئەیلوول دروست بکرێت و ڕێککەوتننامەی خیانەتکارانەی جەزائیری ساڵی ١٩٧٥ زایینی بەسەر دابێت و شۆڕش بۆ ماوەیەکی کاتی لە ڕووی چەکداریەوە بوەستێندرێت.
شایانی باسە شۆڕشی ئەیلوول بناغەیەکی پتەوی دانا بوو لە ھەستی نەتەوایەتی و ئینتیمای نیشتیمانی، ئەمەش ھۆکارێکی سەرەکی بوو بۆ درێژەپێدان بە خەبات و تێکۆشان و لەسەر بڕیاری “بارزانی نەمر” جارێکی تر لە ٢٦ گۆڵانی ١٩٧٦ زایینی شۆڕشی گۆڵان وەک درێژەپێدەری شۆڕشی ئەیلوولی مەزن ھەڵگیرسایەوە، وەچەرخانێکی سیاسی مەزن ھێنایە ئاراوە و تاکو ساڵی ١٩٧٩ زایینی بەردەوام بوو.
شۆڕشی گوڵان لەو ئان و ساتە دژوارەدا توانی لە ڕووی سیاسی و تەنزیمی و شەڕی پارتیزانی بەھێزەوە ھاتبووە نێو گۆڕەپانی خەبات و تێکۆشاندا بە جۆرێک کە ھەموو دوژمنان و داگیرکارانی کوردستانی ھەراسان کردبوو چ لە ئاستی دەرەوە یان ناوەوەی کوردستان.
گوڵان پەیامێکی زۆر بەھێزی ئاراستەی دوژمنانی دۆزی ڕەوای کورد کرد و ئەوەی سەلماند، کە ھەر چەند پیلان بگێڕن بۆ لە نێوبردنی کورد، کورد ھەر زیندووە و نامرێت و لە تێکۆشانیش بەردەوام دەبێت تا ئەو کاتەی ئامانجی کۆتایی خۆی دەپێکێت.
شۆڕشی گۆڵان دوو سەرکردەی بەھێز و مەزنی وەک سەرۆک “مەسعود بارزانی” و “کاکە ئیدریسی” ھەمیشە لەیاد لە ژێر سایەی بارزانی نەمردا سەرپەرشتی شۆڕشی گوڵانیان دەکرد بە شێوەیەکی زۆر سەرکەوتووانە.
شۆڕشی گوڵان سەرەڕای ئەوەی کە شۆڕشێکی سیاسی و لەشکری بوو، بەڵام لە ھەمان کاتیشدا شۆڕشێکی جەماوەری بوو کە لە ھەموو بەشەکانی کوردستان لەلایەن جەماوەرەوه پاڵپشتی دەکرا، بۆیەش گوڵان و جەماوەر ببوون بە تەواوکاری یەکتر و لە یەکدی جیان نەدەکرانەوە.
شۆڕشەکانی ئەیلوول و گوڵان ھێشتا بەردەوامیان ھەیە، دوێنێ لە خەباتی چەکداری و ئەمڕۆش لە خەباتی سیاسی و دیبلۆماسی و شارستانیدا، چونکە ئەو بناغەی لە شۆڕشی ئەیلوول و گوڵاندا دانرا بوو لە پێناو داواکاری و داخوازیە ڕەواکانی گەلی کوردستان ئەمڕۆ کورد لەسەر ھەمان بناغە ھەنگاو دەنێت بۆ بە دەستھێنانی مافە سیاسی و نەتەوەییەکانی و دۆزی کوردیش ئەمڕۆ لەسەر ئاستی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی وھەرێمایەتی بە گشتی چووەتە نێو ھاوکێشە نێودەڵەتیەکان و، وەک ژمارەیەکی بەھێز سەیر دەکرێت.
خەبات لەسەر بنەمای کوردایەتی بەردەوامە و، ئاڵا ھەڵگری پرەنسیپی کوردایەتیش ھێژا “سەرۆک بارزانیە”.