زیــــــبا تـەهـــــــــــا
لە جیهانی هاوچەرخدا، پێگەی ئافرەت وەک چەقی گۆڕانکارییە کۆمەڵایەتی و ئابوورییەکان دەردەکەوێت، بە جۆرێک کە چیتر ناتوانرێت باس لە گەشەپێدانی نیشتمانی بکرێت بەبێ ڕەچاوکردنی ڕۆڵی کارای ئافرەت. ئافرەتی ئێستا لەناو جەرگەی ململانێیەکی مێژووییدایە بۆ سەلماندنی ئەوەی کە لێهاتوویی مرۆڤ پەیوەست نییە بە ڕەگەزەوە، بەڵکو پەیوەستە بەو دەرفەت و ژینگەیەی کە بۆی دەڕەخسێت. لەم سەردەمەدا، ئافرەتان نەک هەر وەک بەشێک لە هێزی کار، بەڵکو وەک داڕێژەری ستراتیژییە باڵاکان لە کایە جیاوازەکانی وەک سیاسەت، زانست، و تەکنەلۆژیا دەردەکەون. ئەم گۆڕانکارییە تەنها گۆڕینی شوێنی کار نییە، بەڵکو گۆڕینی شێوازی بیرکردنەوەی کۆمەڵگەیە کە ساڵانێکی زۆر ئافرەتی تەنها لە چوارچێوەیەکی دیاریکراودا دەبینی، و ئێستا ناچارە دان بەو توانستە بێوێنەیانەدا بنێت کە ئافرەت لە بەڕێوەبردن و داهێناندا نیشانی دەدات.
لێرهدا کاتێک باس لە پێگەی بنەڕەتی ئافرەت دەکەین، لە ڕاستیدا باس لەو وزە بزوێنەرە دەکەین کە مانا دەبەخشێتە شارستانیەت و بەردەوامیی کۆمەڵگە. ئافرەت وەک چەقی ڕاگرتنی هاوسەنگیی ژیان، تەنها ڕەگەزێک نییە بۆ پڕکردنەوەی بۆشاییەکی ئاماری، بەڵکو ئەو ڕۆحەیە کە لەناو جەنجاڵی و وشکبوونی جیهانی ماددییدا، ژیان بەرەو لایەنە مرۆیی و ئەخلاقییەکانی ئاراستە دەکات. بوونی ئافرەت لە هەر شوێنێکدا بێت، لەگەڵ خۆیدا لۆژیکێکی جیاواز دەهێنێت کە تێیدا وردەکاری، میهرەبانی و بەرپرسیارێتییەکی قووڵ بەرامبەر بە داهاتوو ڕەنگدەداتەوە. ئەم کاریگەرییە لەوەوە سەرچاوە دەگرێت کە ئافرەت خاوەن دیدگایەکی فرەڕەهەندە و دەتوانێت لە یەککاتدا چەندین بەرەی ژیان بە بێدەنگی و بەوپەڕی لێهاتووییەوە بەڕێوە ببات، بێ ئەوەی کەرامەتی مرۆیی و ناسنامەی خۆی بکاتە قوربانی.
یەکێک لە ئەرکە هەرە سەرەکی و بنەڕەتییەکانی ئافرەت، بریتییە لە بنیادنانی هۆشیاریی نەوەکانی ئایندە. ئەم لایەنە زۆر لە پەروەردەیەکی سادە قووڵترە؛ ئەوە پرۆسەی چاندنی بەهاکانە لە دەروونی مرۆڤدا. ئافرەت وەک یەکەمین وێستگەی مەعریفە، نەک هەر زانست، بەڵکو فەلسەفەی ژیان و چۆنیەتی مامەڵەکردن لەگەڵ دەوروبەر بە نەوەکان دەبەخشێت. ئەگەر پیاوان بە گشتی وەک بنیادنەری لایەنە ماددییەکانی ژیان ببینرێن، ئەوا ئافرەتان بنیادنەری لایەنە مەعنەوی و دەروونییەکانی کۆمەڵگەن. بێ ئەم کارلێکە دەروونییەی ئافرەت، کۆمەڵگە دەبێتە پێکهاتەیەکی سارد و بێ ڕۆح کە تێیدا مرۆڤەکان تەنها وەک ئامێری بەرهەمهێنان مامەڵە دەکەن، نەک وەک بوونەوەرێکی خاوەن هەست و ویژدان.
لە کایە گشتی و پیشەییەکانیشدا، ئافرەت هێزێکی داهێنەرە کە دەتوانێت گۆڕانکاریی جەوهەری لە سیستەمەکاندا دروست بکات. بەشداربوونی ئافرەت لە ناوەندەکانی بڕیاردان و کایە زانستییەکاندا، تەنها بۆ یەکسانیی ژمارەیی نییە، بەڵکو بۆ هێنانەدیی دادپەروەرییەکی فیکرییە. ئافرەت بەهۆی ئەو توانایەوە کە لە تێگەیشتنی وردی کێشەکاندا هەیەتی، دەتوانێت چارەسەری وەها پێشکەش بکات کە ڕەهەندی مرۆیی تێدا پارێزراو بێت. ئەمە نیشانەی ئەوەیە کە ئەرکی بنەڕەتیی ئافرەت لەم سەردەمەدا ئەوەیە کە جیهان لە تاکڕەهەندی ڕزگار بکات و بەرەو جۆرێک لە هاوبەشیی ڕاستەقینە بیبات، کە تێیدا عەقڵ و هەست پێکەوە کار بکەن بۆ دابینکردنی ژیانێکی شایستە بۆ هەمووان.
سەرەڕای ئەمانە، یەکێکی تر لە گرنگترین لایەنەکانی بوونی ئافرەت، خۆڕاگرییە لە بەرامبەر ئەو فشارە کلتوری و کۆمەڵایەتییانەی کە دەیانەوێت ڕۆڵی ئەو بچووک بکەنەوە. ئافرەتی هۆشیار ئەو کەسەیە کە دەتوانێت لەنێوان مۆدێرنیتە و پاراستنی بەها ڕەسەنەکاندا هاوسەنگییەکی ئەوتۆ دروست بکات کە نەبێتە پاشکۆی هیچ ئایدۆلۆژیایەک. ئەم سەربەخۆییە فیکرییە، گەورەترین دەستکەوتی ئافرەتە لە ئێستادا، چونکە ڕێگەی پێ دەدات وەک مرۆڤێکی خاوەن ئیرادە بدوێت و کار بکات. کاتێک ئافرەت دەگاتە ئەو ئاستەی کە خۆی پێناسەی ژیانی خۆی بکات، ئەو کاتە دەبێتە سەرچاوەی ئیلهام بۆ تەواوی مرۆڤایەتی و دەیسەلمێنێت کە شکۆی کۆمەڵگە لە شکۆی ئەودایە.
لە کۆتاییدا، دەبێت بزانین کە ئایندەی مرۆڤایەتی بەستراوەتەوە بەو پێگەیەی کە ئافرەت تێیدا کار دەکات. پاراستنی مافەکانی ئافرەت تەنها کارێکی یاسایی نییە، بەڵکو پاراستنی داهاتووی مرۆڤایەتییە لە داڕمان. ئافرەت بەو میهرەبانی و هێزە شاراوەیەی کە هەیەتی، تەنها نیوەی کۆمەڵگە نییە، بەڵکو ئەو جەمسەرەیە کە هەموو بەها جوانەکان لە دەوری ئەو کۆدەبنەوە. هەر نەتەوەیەک بیەوێت بگەشێتەوە، دەبێت بوار بۆ ئافرەتەکانی بڕەخسێنێت تاوەکو بەو پەڕی ئازادی و متمانەوە گەوهەری ڕاستەقینەی خۆیان نیشان بدەن و جیهان بەرەو ئارامی و ئاوەدانیی زیاتر ئاراستە بکەن.