Kurdistan Democratic Party

Renewal  .  Justice  .  Coexistence


 

بەرنامێ‌ لیستا پارتی دیمۆكراتی كوردستان هژمار (١٨٣) بۆ هەلبژارتنێن خولا پێنجێ‌ یا پەرلەمانێ‌ كوردستانێ‌

 

لیستا (١٨٣) یا پارتی دیمۆكراتی كوردستان ب درووشمێ‌ (ئاڤاكرنا كوردستانەكا ب هێز) كار بۆ بجهئینانا ڤی بەرنامێ‌ هەمەلایەن یێ‌ ل خوارێ‌ دكەت:

ئێك: وارێ‌ سیاسی
ب هێزكرنا دەنگ و سەنگ و گرانیا كوردان ل بەغدا و د هەڤكێشێن هەرێمی و نێڤدەولەتی دا و خەباتا بەردەوام بۆ تێگەهاندنا هەموو ئالیان بۆ مافێن رەوا و چارەنڤیسێ‌ گەلێ‌ كوردستانێ‌.
ب دەستڤەئینانا ئێكدەنگیا كوردستانی كو ژ بۆ ماف و بەرژەوەندیێن بلندێن گەلێ‌ مە، ناكۆكیێن ناڤخوە دەرباز بكەین و ل سەر نەگۆڕێن نەتەوی و نشتیمانی رژد و ئێكرێز بن دا پاراستنا مافێن دستووری و پشكا دارایی یا هەرێمێ‌ و پشكا رەوایا خەلكێ‌ كوردستانێ‌ ژ سەروەت و سامانێ‌ هەموو ئیراقێ‌ بهێتە مسۆگەركرن.
داكۆكی ل سەر پێگیریا بنەمایێن شەراكەت و تەوافق و هەڤسەنگیێ‌ د ئیدارا ئیراقێ‌ دا وەكو پرەنسیپ بۆ پشكداریێ‌ د حوكمەتا نوو یا فیدرال دا.
بجهئینان ماددێ‌ ١٤٠ یێ‌ دستوورێ‌ ئیراقێ‌ و داكۆكی ل سەر ڤەگەراندنا هەموو دەڤەرێن كوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارا هەرێمێ‌ و دیاركرنا سنۆرێن كوردستانێ‌ و دوماهی ئینان ب پاشخستن و خوەڤەدزینێ‌ ژ بجهئینانا وی مادەی.
دامەزراندنا حوكمەتەكا ب هێز كو بشێت دەستهەلات و سەروەریا قانوون و شەرعیەتێ‌ ل سەرانسەری كوردستانێ‌ پەیرەو بكەت، ئێكپارچەیا ئاخ و گەلێ‌ هەرێما كوردستانێ‌ بپارێزیت و دوماهیێ‌ ب زۆن و زۆنكاریێ‌ و دەستوەردانا حزبان و سەرپێچیا قانوونی و سیاسەتا دوڕوویێ‌ و فەوزایا سیاسی و ناڤچەگەریێ‌ بینن.
نڤیسینا دستوورەكێ‌ كوردستانی یێ‌ هەڤچەرخ كو ببیتە لێڤەگەڕێ‌ چارەكرنا گرفتاریان و گرێبەستێن جڤاكی و سیاسی كو مافێن هەموو پێكهاتێن كوردستانێ‌ دەستنیشان و دابین بكەت.
پەیوەندیێن دبلۆماسی و ئابۆری یێن هەرێمێ‌ ل گەل هەڤسوویان و وەلاتێن جیهانێ‌ پتر بهێنە پێشخستن و ژ ئاستێ‌ جاران ب هێزتر و بەرفرەهتر لێ‌ بهێن، ل سەر بنەمایێ‌ رێزگرتنا سەروەریا ئێكدو و ل بەرچاڤگرتنا بەرژەوەندیێن هەڤپشك ب رێیا نوونەراتیێن فەرمی یێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ‌.
رێكخستنا نوونەراتی و پەیوەندی و دانوستاندنان ل گەل حوكمەتا فیدرال د چارچووڤێ‌ دستووری دا بۆ تایبەتمەندكرنا دا دەزگەهێن فەرمی یێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ‌.
ئازادیا چالاكیێن سیاسی ل هەموو جهێن كوردستانێ‌ بۆ هەموو ئالیێن سیاسی ل گۆرەی قانوونێ‌ بهێنە دابینكرن و هەر جۆرە تیرۆرا هزری و پاوانكرنا سیاسی بهێنە قەدەغەكرن. هەمان دەم هەر رێبازەكا تیرۆرستی و توندڕەو و كەڤنەشۆپ و پاشكەفتی یێن ل سەر بنەمایێ‌ رەگەز و ئایین و ئۆلداریێ‌ جوداهیێ‌ د ناڤ وەلاتیان دا پەیدا بكەت، یان دژی ئازادیا كوردستانێ‌ بیت، ب قانوونێ‌ بهێنە قەدەغەكرن.
كاركرن بۆ چارەكرنا گرفتێن ئاواران ب گشتی و باشتركرنا رەوشا ژیارا وان، هەمان دەم بزاڤ و هەڤكاریا حوكمەتا فیدرال بهێتە كرن بۆ دابینكرنا سەقامگیریێ‌ ل دەڤەرێن وان ب مەرەما ڤەگەریانەكا سەربلند و سەرفراز و ژیانەكا خوەش.

دو: ئیدارە و ئابۆر و ریفۆرما گشتی
لیستا پارتی كار دكەت بۆ:
پێداچوونەكا میتۆدانە یا گشتی د ئابۆرێ‌ كوردستانێ‌ دا ل سەر بنەمایێ‌ زێدەكرنا جۆرێن ژێدەرێن داهات و پشت نەبەستن ب كەرتێ‌ نەفتێ‌ ب تنێ‌. ڤەژاندنا كەرتێن چاندن و پیشەسازی و گەشتیاریێ‌، دا ببنە هاریكارێن كەرتێ‌ نەفتێ‌. هاندانا سەرمایەدار و وەبەرهێنەران د وان واران دا و دەركرنا هەر قانوون و رێنمایەكا پێدڤی بۆ ئاسانكاریێ‌ د وان واران دا.
ژبلی وان رێكارێن هەتا نها بۆ شەفافیەت و زەلالیێ‌ د وارێن داهاتێ‌ نەفتێ‌ دا كو حوكمەتا هەرێمێ‌ پەیرەو دكەت، رێكارێن دی ژی یێن پێدڤی بگرنە بەر دا زێدەتر شەفافیەت د تێكڕایێ‌ داهات و مەزاختیان دا هەبیت.
بودجا كوردستانێ‌، پشتی چار سالێن بێ‌ بودجەیێ‌، جارەكا دی ل گۆرەی ئەولەویاتێن سێكتەرێن پێدڤی بۆ خزمەتا پرۆسا گەشپێدانێ‌ د بەرژەوەندا خەلكێ‌ كوردستانێ‌ دا و كێمكرنا مەزاختیان بێتەگەنگەشەكرن، وەكو بەرسڤەك بۆ خواست و پێدڤیێن خەلكی و هەموو سێكتەران بگریت و هەموو دەڤەرێن جودا ژێ‌ مفادار بن.
هاندانا سەرمایەدارێن ناڤخوە وەكو یێن بیانی كو دەلیڤێ‌ ژ هەموو واران ببینن بۆ ڤەژاندنا بازاری و پەیداكرنا دەلیڤێن كاری و ب شێوەكی یەكسان بۆ گەنج و دەرچوویێن زانكۆیێ‌ و رێ‌ ب چو جوداهیا د وی واری دا نەهێتە دان.
بجهئینانا ریفۆرمەكا كارگێری و ئابۆری یا سەرانسەری و گشتگیر و بەرفرەه كو هەموو جەمسەرێن حوكمرانیێ‌ و گەهێن جڤاكی بگریت، ریفۆرمەك بیت كو خزمەتا خوەشیا ژیارا خەلكی بكەت و دادپەروەریا جڤاكی ب دەستڤە بینیت و دوماهیێ‌ ب دیاردێن گەندەلیێ‌ و ب هەدەرچوونا داهاتێ‌ گشتی و نەرێكوپێكیا كارگێری و ئابۆری بینیت.
نووكرن و پێشخستنا میكانیزم و بەرنامێ‌ كاری یێ‌ ل هەموو دامودەزگەهێن حوكمەتێ‌ ب جۆرەكی كو ل گەل پێشكەفتنێن سەردەم بگونجیت و ب شیان و بسپۆری و ل گۆرەی پیڤەرێن ژ هەژی برێڤە بچن، دەرفتەكا یەكسان بۆ نفشێ‌ نوو یێ‌ كوڕ و كچێن وەلاتی بهێتە دان كو كارێ‌ خوە دوور ژ ناسناما حزبایەتی برێڤە ببەن.
پیڤەرێن وەزیفا گشتی بهێنە رێكخستن و جڤاتا راژەی بهێتە دامەزراندن و پیڤەرێن ژ هەژی و بسپۆری و خزمەت ببنە بنەما بۆ وەرگرتنا پۆست و پلەیان.
سیستەمێ‌ مووچە و خانەنشینیێ‌ و هەموو جۆرێن ئیمتیازاتێن مادی ل سەر بنەمایەكێ‌ شەفاف بهێنە دارێتن كو دادپەروەریا جڤاكی پەیدا بكەت.
ب قانوون و رێنمایێن توند رێ‌ ل هەموو جۆرە قۆرخكاریێ‌ و مفایێن نە د جهێ‌ خوەدا و كوالێتیا خراب ل بازاری و چالاكیێن ئابۆری بهێتە گرتن، دەلیڤا چالاكیێن ئابۆری بۆ هەموویان ب وەكهەڤی بهێنە پەیدا كرن و هەر چ كێم و كاسیەكا قانوونی د ڤان واران دا هەیە بهێتە چارەكرن.
پێشخستنا سیستەمێ‌ كەرتێ‌ بانكێ‌ (ئەهلی و حكومی) و گرێدانا وان ب بانكێن جیهانی ڤە و پێداچوونا قانوون و رێنمایێن وەبەرهێنانێ‌ و رێخوەشكرنێ‌ بۆ كۆمپانیێن پشكدار كو دەرفەتێ‌ ب سەرمایەدارێن بچووك ژی بهێتە دان مفای بگەهینە وەلاتیان.
دەستهەلاتكرنا زێدەتر یا دەزگەهێن چاڤدێریا دارایی و دەستەیا دەستپاكیێ‌ و دادگەهان و سازیێن شەفافیەت و دووڤچوونێ‌، ل گەل وێ‌ ژی هەموو پرۆسا كارگێری و دارایی و ئابۆری یا كوردستانێ‌ بكەڤیتە ل ژێر چاڤدێریا قانوونی.

سێ‌: چاندن و پیشەسازی و بازرگانی و گەشتوگوزار.
پویتەدانەكا زێدەتر ب ڤان كەرتان دێ‌ كوردستانێ‌ رزگار كەت، ژ پشتبەستنا ب داهاتێ‌ نەفتێ‌ ب تنێ‌، لەورا لیستا پارتی دیمۆكراتی كوردستان دێ‌ بزاڤان كەت، ئەو كار و گاڤێن بەری قەیرانا دارایی و بڕینا بودجێ‌، ژ ئالیێ‌ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ‌ ڤە بۆ ڤەژاندنا وان كەرتێن ئابۆری هاتینە هاڤێتن، ب شیان و وزەیەكا زێدەتر بەردەوامی پێ‌ بهێتە دان و ببنە ئەولەویەت، ژ وان ژی:
پشتەڤانیا زێدەتر بۆ جۆتیار و پیشەكاران و دابینكرنا پێدڤیێن پیشڤەبرنا پرۆژە و كارگەه و كێلگەه و بیستان و سامانێ‌ تەرش و كەوالی، دا كوالێتی و ئاست و چەنداتیا بەرهەمان بلند بیت و پێدڤیێن ناڤخوە زێدەتر لێ‌ بهێن.
راستەڤكرن و كاراكرنا هەموو  وان قانوون و رێنمایان یێن بەرهەمێ‌ خۆمالی ژ هەڤڕكیا دەرەكی و زیانڤێكەفتنێ‌ دپارێزن.
پاراستن و كۆمكرن و رێگرتن ل هەدەردانا ئاڤێ‌ و ژێدەرێن ئاڤدانێ‌، بەردەوامیدان ب زێدەكرنا هژمارا بەنداڤان و ئیدارەكرنەكا باشتر یا ژێدەرێن ئاڤا ژێر ئەردی.
گرنگیدانەكا زێدەتر بۆ گەهاندنا هەموو خزمەت و پێدڤیێن سەردەم یێن ژیانێ‌ بۆ گوندان وەكو هاندانەك بۆ ژیانا گونداتیێ‌ و ڤەژاندنا چاندنێ‌، هەروەسا دانا قەران و ئاسانكاریان بۆ پرۆژێن چاندنێ‌.
بەردەوامیدان ب هاندانا دروستكرنا كارگەهێن پیشەسازی، ب تایبەت د وان سێكتەران دا كو كەرستێن خاڤ ل كوردستان ل بەردەست بن و بشێن ب بهایێن ئەرزانتر ژ بەرهەمێن دەرەكی پێدڤیێن بازارێ‌ كوردستانێ‌ تژی بكەن.
گرنگیدانەكا زێدەتر ب كەرتێ‌ بازرگانی و ل بەرچاڤ وەرگرتنا پاراستنا بەرهەمێ‌ خۆمالی ژ هەڤڕكیا بەرهەمێ‌ دەرەكی، هەمان دەم گرنگیدانەكا زێدەتر ب فەرمانگەهێن چاڤدێریا بازرگانی و كۆنترۆلا جۆری بۆ پاراستنا بەكاربەرێن كوردستانێ‌ ژ بەرهەمێن خراب و كوالێتی نزم.
پویتەدانەكا زێدەتر ب كەرتێ‌ گەشتیاری كو دبیت ببیتە ئێك ژ ژێدەرێن داهاتێ‌ كوردستانێ‌، هاندانا سەرمایەداران د وی كەرتی دا كو مفای ژ ئەزموونا وەلاتێن گەشتیاری ببینن و هەر ئاسانكاریەكا پێدڤی بۆ پێشڤەبرنا ڤی كەرتی پێشكێش بكەت.

چار: خزمەتكاریێن ژێرخانێ‌.
حوكمەتا هەرێما كوردستانێ‌ بەری بڕینا بودجێ‌ و قەیرانا دارایی، پتریا كێماسیێن خزمەتكاری یێن بنەرەتی وەكو كارەب و ئاڤ و رێك و پر و ڤەگوهاستنا سۆتەمەنیان و باژێرڤانی و خزمەتگۆزاریێن گشتی چارەسەر كرینە، بەرهەمێ‌ كارەبێ‌ ژی چەند جاران هندی بەرێ‌ لێ‌ هات بوو و  ل گەل زێدەبوونا بكارئینانێ‌ ژی هەر د هەڤركیێ‌ دا بوو. پرۆژێن ئاڤێ‌ هەموو دەڤەرێن كوردستانێ‌ ڤەگرتینە، تۆرێن فرەه یێن جادە و پران ل سەرانسەری كوردستانێ‌ هاتینە كێشان، سۆتەمەنی و جۆرێن وێ‌ ب بهایەكێ‌ گونجای و ب كوالێتیەكا بلند هاتینە دابین كرن، شوینتلێن باژێرڤانیان د جوانی و پاقژیا باژاران دا دهێنە دیتن. لێ‌ دیسا قەیرانا دارایی ئاستەنگ خستنە بەرسینگێ‌ وێ‌ پرۆسێ‌ و بۆ چەند سالان ژ گەشەكرنێ‌ راوەستیان و رێ‌ نەدا ئەو پرۆژە تەمام بن كو د وان سێكتەران دا بریار بۆ هاتبوو دان، سەرەڕای وێ‌ یەكێ‌ و هەبوونا كێماسیان ژی خزمەتكاری هەر بەردەوام بوون.
لیستا پارتی دیمۆكراتی كوردستان سۆزێ‌ د دەت، دەست ب پێشڤەبرنا هەر ئێك ژ ڤان سێكتەران بكەت یێن قەیرانا دارایی راوەستاندین:
هەردەم كار دكەین كو خزمەتێن گشتی وەكو كارەب و ئاڤ ب سیستەمەكی بهێنە رێكخستن كو زێدە مەزاختن و هەروەچوون تێدا نەمینیت و تێرا پێدڤیێن دروست یێن خەلكی بكەت و هەموو وەكو ئێك مفای ژێ‌ ببینن.
كار دكەین كو پویتەكێ‌ زێدەتر ب پرۆژێن ژێرخانێ‌ بهێتە دان و هەموو دەڤەرێن كوردستانێ‌ مفای ژێ‌ بینن و چو دەڤەر هەست ب پشتگوهاڤێتنێ‌ نەكەن.


پێنج: پێشمەرگە و شەهید و ئەنفالكری
لیستا پارتی دیمۆكراتی كوردستان خزمەتا پێشمەرگێن پارێزەرێن كوردستانێ‌ و مالباتێن شەهیدێن سەربلند و ئەنفالكریان ب شەرەفەكا مەزن و ب شانازی دزانیت، لەورا:
كار دكەین بۆ تەمامكرنا پرۆسا ئێكگرتنا هێزێن پێشمەرگەیێن كوردستانێ‌ د لەشكرەكێ‌ نشتیمانی یێ‌ ب هێز و پری مەشق و چەككری دا ب راكرنا ئاستەنگێن دروستكری ل بەرانبەر.
وەرگرتنا ماف و بەركەفت و شایستەیێن پێشمەرگەی ژ حوكمەتا فیدرال و بلندكرنا ئاستێ‌ ژیانا پێشمەرگەی و مالباتێن وان ب شێوەیەكی ل گەل پیرۆزیا ئەركێ‌ وان بگونجیت.
دابینكرنا خزمەتێن زێدەتر بۆ كەسوكارێن شەهید و ئەنفالكریان و تەمامكرنا پرۆژێن ئاكنجیبوونێ‌ بێی جوداهی و بلندكرنا ئاستێ‌ ژیانا وان و پویتەدان ب زارۆكێن وان د وارێ‌ دابینكرنا خواندنێ‌ و ساخلەمی و دەلیڤێن كاری.
بزاڤ كرن بۆ پاراستن و پێشڤەبرنا ڤی سەقامگیریێ‌ و ئاساییشا هاتیە دابینكرن كو ب هیمەت و رۆلێ‌ دامودەزگەهێن ئەمنی یێن كوردستانێ‌ بەردەست بووی.

 

شەش: كار و كێشا بێكاریێ‌
ئێك ژ ئەنجامێن قەیرانا دارایی زێدەبوونا كێشا بێكاریێ‌ و كێمبوونا دەلیڤێن كاری یە، لیستا پارتی ب شێوەیەكێ‌ چالاك دێ‌ بەرهنگاری وێ‌ گرفتاریێ‌ بیت و ب رێیا:
گرتنە بەرا هەموو رێكارێن بازاری ڤەژینیت و دەلیڤێن كاری پەیدا بكەن.
دەركرنا هەموو قانوون و رێنمایێن پێدڤی كو ئینانا كرێكارێن بیانی مەرجدار بكەن، دا دەرفەتێن زێدەتر بۆ گەنجێن بێكارێن كوردستانێ‌ پەیدا بیت.
گرنگیدان ب خواندنا پیشەیی د وان واران كو بسپۆرێن پێدڤی بۆ بازارێ‌ كاری ل كوردستانێ‌ بەرهەڤ بكەن.
پەیرەوكرنا سیاسەتا پشتەڤانیێ‌ ل پرۆژێن بچووك یێن لاوان.
كێمكرنا دیاردا بێكاریێ‌ ل دامودەزگەهێن حوكمەتێ‌ یێن رێ‌ ل بەر لاوێن خودان باوەرنامە و بسپۆر گرتی.

حەفت: ساخلەمیا گشتی و پاراستنا خێزانێ‌
بلندكرنا ئاستێ‌ خزمەتكاریێن كەرتێ‌ ساخلەمیێ‌ ئێك بوویە ژ بابەتێن حوكمەتا هەرێمێ‌ پویتە پێ‌ دای، ژ بەر كو راستەخوە پەیوەندی ب ژیان و مانا خەلكی ڤە هەیە، پێشتر د وی واری دا كارێن بەرچاڤ هاتینە كرن و خزمەتێن ساخلەمی و هاوارهاتنێ‌ ل باژێر و باژێرك و گوندان هاتینە دابینكرن، لێ‌ هەتا نوكە ئەو وار د ئاستێ‌ سەردەمی دا نینە، لەورا پارتی سۆزێ‌ ددەت:
پێداچوون د سیستەمێ‌ ساخلەمیێ‌ دا بهێتە كرن و كێم و كاسی بهێنە پڕكرن هەتا دگەهنە دابینكرنا گەرەنتیا ساخلەمی بۆ تاك تاكێن خەلكێ‌ كوردستانێ‌ وەكو وان سیستەمێن ل وەلاتێن پێشكەفتی دهێنە پەیرەوكرن.
بازرگانیا دەرمان و كەرستێن نۆشداری بكەڤیتە ل ژێر كۆنترۆل و چاڤدێریێ‌ دا، هەتا ب تەمامی رێ‌ ل بەر ئینانا دەرمانێن بێ‌ كوالێتی و بازرگانی ب ژیان و ساخلەمیا وەلاتیان بهێتە گرتن.
د وارێ‌ پاراستنا خێزان و ژن و زارۆكان دا، لیستا پارتی سۆزێ‌ ددەت كو بەردەوام بیت ل سەر رێگریا قانوونی ل دیاردەیێن دەستدرێژیێ‌ و توندوتیژیێ‌ هەمبەری وان.
دژاتیا هەر جوداهیەكێ‌ كو ب هەر بەهانەیەكێ‌ بیت د ناڤبەرا نێر و مێیان دا كو ببیتە ئەگەرێ‌ بێبەهربوونا ژنان ژ دەرفەتێن كاری و چالاكیێن گشتی كو بۆ زەلامی هەبن.
پویتەدان ب سلامەتیا زارۆكان و پەروەردەكرنا وان و پاراستنا وان ژ دژواریێن ژیانێ‌ و كێشێن خێزانێ‌ و كارپێكرنا سەخت و ب زۆری.

هەشت: پەروەردە و خواندن و خواندنا بلند
د سالێن بۆری دا كەرتێ‌ خواندنێ‌ ژ هەموو كەرتێن دی پتر كەفتە كارتێكرنا قەیرانا دارایی و تێكهەلی هەڤركیا سیاسی هاتە كرن، ژ بەر وێ‌ یەكێ‌ خواندن ل پشكەكا كوردستانێ‌ زیانێن مەزن ب بەر كەفتن، لێ‌ ب هیمەتا پەروەردەكاران و مامۆستایێن دلسۆز رێ‌ نەهاتە دان پرۆسا خواندنێ‌ ب راوستیت. وێ‌ رەوشێ‌ پشكەكا زانكۆیان ژی ڤەگرت و ئەو ژی كەفتنە بەر ترسا بایكۆتێ‌ و راوەستاندنا پرۆسا خواندنێ‌.
لیستا پارتی بەردەوام رێزێ‌ ل رۆلێ‌ مامۆستایان و هەلویستێ‌ وان د رۆژێن دژوار دا دگریت، كار دكەت بۆ:
پاراستنا حەرەم و سەربخوەیا زانكۆ و قوتابخانە و ناڤەندێن خواندنێ‌ و دوورخستنا وان ژ هەڤڕكیێ‌ و دەستێوەردانا حزبان.
پێشڤەبرنا تەكنۆلۆژیا زانیاریان و نووكرنا بەردەوام یا میتۆدێن خواندنێ‌ هەتا ل گەل رەوتا پێشكەفتنا زانستی یا سەردەم بگونجیت.
پێداچوونا سیستەمێ‌ قەبوولكرنا ناڤەندی یا قوتابیان ب شێوەیەكی ل گەل خواست و پێدڤیێن قوتابیان دا بگونجیت.
دوماهی ئینان ب كێشا كێمیا قوتابخانە و قەلەبالغا پۆلێن خواندنێ‌ و هەموو كێم و كاسیێن دبنە ئەگەرێ‌ پێش نەكەفتنا ئاستێ‌ خواندنێ‌ و فێربوونێ‌.
دابینكرنا ژیانەكا ژ هەژی بۆ پیشەیا هەستیار یا مامۆستایان بۆ هەموو مامۆستایێن كوردستانێ‌.
گرنگیدان ب كەلتۆر و باوەر و ئایینێن جودا و رێزگرتن ل زانایێن ئایینی و دابینكرنا ژیانەكا ژ هەژی بۆ وان.

نەه: كەلتۆر و وەرزش و لاوان
لیستا پارتی هەردەم كار دكەت بۆ پێشڤەبرنا كەلتۆر و زمان و هونەر و داهێنانا رەسەن، كو پشكەكن ژ توخمێ‌ پێكهاتا نەتەوەیا مە، هەمان دەم كار دكەت رێخوەشكرنێ‌ بۆ هەموو نەتەوە و كەلتورێن جودا یێن كوردستانێ‌ هەتا خوەشیێ‌ ببەن و زمان و هونەر و رەسەناتی و فەرهەنگا خوە پێشڤە ببەن.
بزاڤان دكەین داهێنەرێن وارێن كەلتۆری ژ هونەرمەندان و نڤیسەران .. هتد، وەكو جاران بكەڤنە كاری و ماف و مفا و داهێنانێن وان دپاراستی بن و بشێن ب رێیا بەرهەمێن خوە ژیانا خوە دابین بكەن.
كار دكەین بۆ پەیداكرنا سەقایەكێ‌ نشتیمانی بۆ دانوستاندنێ‌ ل دۆر گرفتێن میدیایێ‌ و چارەسەركرنا وان، سەقایەك بیت كو بەرژەوەندێن بلندێن كوردستانێ‌ و ئاساییشا نەتەوی و ئاشتیا جڤاكی تێدا سەروەر و پاراستی بیت.
وەرزش ژ بەر پویتەدانا حوكمەتێ‌ قۆناغەكا باش دەرباز كریە و گەهشتە ئاستەكی بلند، قەیرانا دارایی ل سەر وی واری ژی رەنگەكێ‌ نەرێنی چێكریە، لیستا پارتی پویتە ب وەرزش و وەرزشڤانان ددەت و كار دكەت پشتەڤانیەكا زێدەتر بۆ وی كەرتێ‌ گرنگ دابین بكەت.
شیاندن و بلنكرنا ئاستێ‌ زانینا لاوان و هاندانا كەلتۆرێ‌ باوەركرنێ‌ ب شیانێن وان بۆ برێڤەبەرنا سازیێن حوكمرانیێ‌ و كارگێریێ‌ و چالاكیێن گشتی.

دەه: لێبۆرینا ناڤ جڤاكی
كوردستان وەلاتەكێ‌ فرەرەنگە ژ روویێ‌ ئایین و نەتەوە و پێكهاتەیان ڤە، فەرهەنگا لێبۆرینا ئایینی و نەتەوی و پێكڤەژیانا ئاشتیانە ژ سیمایێن گەش و دێرینێن جڤاكێ‌ كوردستانێ‌ نە، لیستا پارتی پاراستنا وی كەلتۆرێ‌ دێرین و زەنگین ب ئەركێ‌ خوە دزانیت و كارێ‌ بەردەوام بۆ ب هێزكرنا وی دكەت ب رێكا:
هاندانا بەردەوام یا دیالۆگێ‌ د ناڤبەرا ئایین و ئایینزانان دا و ب هێزكرنا گیانێ‌ لیبۆرینا ئایینی و لێكتێگەهشتنێ‌ و قەبوولكرنا ئێكدو و لێكنێزیكبوونێ‌، هەروەسا پویتە ب تێكەلیا فەرهەنگا د ناڤبەرا نەتەوە و پێكهاتەیان دا ب هێزكرنا گیانێ‌ ڤیانێ‌ و چارەنڤیسیێ‌ هەڤپشك ددەت.
كاركرن بۆ رێگرتنێ‌ ل توندرەویێ‌ و دەمارگیریا نفشی و عەشیرەتێ‌ و هەر توندرەویەكا دی یا زیانێ‌ دگەهینتە ئاشتیا جڤاكی، ڤێجا ژێدەرێ‌ وی چ بیت.
رێگرتن ل بكارئینانا ئایینی بۆ مەرەمێن سیاسی و تێكەلكرنا وێ‌ ل گەل هەڤڕكیا حزبایەتی.
داكۆكی ل مافێن سیاسی و كارگێری و كەلتۆری یێن توركمان و كلدان و سریان و ئاشووری و ئەرمەنان، هەروەسا مافێن كوردێن ئێزدی و فەیلی و كاركرن بۆ دابینكرنا مافێن وان.